P gallery
sculpture
ROBERT COUTURIER, 1905-2008
Robert Couturier, born on May 2, 1905, in Angoulême, was a French sculptor who embraced art and design from an early age. He trained in lithography at the École Estienne in Paris in 1920 but had to leave school in 1922 after his father's death. He continued his lithography training in workshops around Paris.
In 1928, Couturier met Aristide Maillol, who encouraged him to pursue sculpture. Maillol appreciated the "mal-foutu" (poorly-made) quality of Couturier’s work. He said, “You, Couturier, in the mal-foutu style, you will create something very good”. This encounter marked the start of their friendship and Maillol’s lasting influence on Couturier’s early sculptures.
In 1930, Couturier won the Blumenthal Prize and an award from the American Foundation for French Thought and Art. He co-founded the Salon de Mai and, in 1937, worked with architect Émille Aillard on sculptures for the Pavilion of Elegance. The following year, he collaborated with Maillol on the famous sculpture “La Rivière.” He also signed the manifesto Rupture with Forces Nouvelles and Nouvelle Génération, groups advocating a return to traditional craftsmanship and artistic values.
During World War II, Couturier was captured but escaped to the free zone. After the Liberation in 1946, he became a professor at the École des Arts Décoratifs in Paris, a position he held until 1962, when he moved to the École Nationale Supérieure des Beaux-Arts de Paris, teaching there until 1975. His first solo exhibition was in London in 1947, followed by significant exhibitions in Berne and Amsterdam in 1948 and 1949, which showcased both old and new sculptures.
Post-war, Couturier's style evolved, moving from solid forms to elongated lines. His work "Monument à Étienne Dolet '' exemplifies this change. Throughout the 1950s, he participated in numerous Biennales worldwide.
In 2005, Couturier had a retrospective at the Dina Vierny-Musée Maillol Foundation in Paris, featuring his final sculptures made from recovered materials, which gained significant acclaim. He passed away on October 1, 2008. Today, 23 of his pieces are part of the National Fund for Contemporary Art's inventory, with many of his works displayed globally in cities like Paris, Bayeux, Poitiers, Havana, Madrid, and Jerusalem.
Couturier was a key figure in French post-war art, blending tradition with modernity and offering a fresh take on the human form. His sculptures, inspired mainly by the voluptuous female figure, often featured simple lines that imbued his work with vivacity and energy.
Ο Robert Couturier γεννήθηκε στις 2 Μαΐου 1905, στο Ανγκουλέμ, στη νοτιοδυτική Γαλλία. Ήταν Γάλλος γλύπτης, που έδειξε από νωρίς το ταλέντο του στο σχέδιο. Ξεκίνησε να παρακολουθεί μαθήματα λιθογραφίας στην École Estienne στο Παρίσι το 1920, τα οποία σταμάτησε δύο χρόνια αργότερα εξαιτίας του θανάτου του πατέρα του, συνεχίζοντάς τα σε διάφορα εργαστήρια της πόλης.
Ο γλύπτης Aristide Maillol, με τον οποίο συναντήθηκε το 1928, τον ώθησε να στραφεί αποκλειστικά στη γλυπτική. Ο «mal-foutu», δηλαδή ο προχειροφτιαγμένος χαρακτήρας του έργου του, κέντρισε τον μεγάλο γλύπτη: «εσείς, Couturier, με το προχειροφτιαγμένο στυλ, θα δημιουργήσετε κάτι πολύ καλό» , του έλεγε. Αυτή η συνάντηση ήταν και η αρχή της φιλίας τους αλλά και της καθοριστικής επιρροής του Maillol στα πρώιμα γλυπτά του Couturier.
Το 1930, ο Couturier κέρδισε το βραβείο Blumenthal και τιμήθηκε από το American Foundation for French Thought and Art. Το 1936, του ανατέθηκε η δημιουργία των γλυπτών και η διακόσμηση του «Pavillon d’Elegance» που παρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση του 1937 στο Παρίσι και το οποίο σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Émille Aillard. Tον επόμενο χρόνο, τo υποδειγματικό γλυπτό La Rivière αποτυπώνει την γόνιμη συνεργασία μεταξύ του Maillol και του Couturier αναδεικνύοντας τη συνέχεια των γενεών στη γλυπτική του 20ου αιώνα. Επίσης, υπέγραψε το μανιφέστο «Rupture» μαζί με τις ομάδες Forces Nouvelles και Nouvelle Génération, υποστηρίζοντας την επιστροφή στην παραδοσιακή δεξιοτεχνία και τις καλλιτεχνικές αξίες.
Στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, ο Couturier φυλακίστηκε αλλά κατάφερε να δραπετεύσει και να αποτελέσει στη συνέχεια ιδρυτικό μέλος της ομάδας του «Salon de Mai» που δημιουργείται το 1943 για να αντιταχθεί στο καθεστώς των ναζί και την εκφυλισμένη τέχνη. Μετά την απελευθέρωση το 1946, έγινε καθηγητής στην École des Arts Décoratifs στο Παρίσι, όπου παρέμεινε μέχρι το 1962, όταν μετατέθηκε στην École Nationale Supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού, όπου δίδαξε μέχρι το 1975. Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε στο Λονδίνο το 1947 και ακολούθησαν δύο σημαντικές εκθέσεις στη Βέρνη και στο Άμστερνταμ το 1948 και το 1949 αντίστοιχα.
Μεταπολεμικά, το στυλ του Couturier εξελίσσεται από τις συμπαγείς μορφές στις επιμήκεις γραμμές. Το έργο του Monument à Étienne Dolet μαρτυρά αυτήν τη μεταστροφή. Κατά τη δεκαετία του ‘50, συμμετέχει σε πολλές Μπιενάλε σε όλο τον κόσμο.
Το 2005, οργανώνεται η αναδρομική έκθεση του Couturier στο Dina Vierny-Musée Maillol Foundation στο Παρίσι, με τα τελευταία του έργα από επαναχρησιμοποιούμενα υλικά να κερδίζουν τις εντυπώσεις. Απεβίωσε την 1η Οκτωβρίου 2008. Σήμερα, 23 έργα του ανήκουν στη συλλογή του Fonds national d’art, και πολλά άλλα εκτίθενται σε όλο τον κόσμο, όπως στο Παρίσι, στη Μπαγιώ, στο Πουατιέ, στην Αβάνα, στη Μαδρίτη, και στην Ιερουσαλήμ.
Ο Couturier είναι ένας από του πυλώνες της γαλλικής μεταπολεμικής τέχνης που παντρεύει το παραδοσιακό με το μοντέρνο, και ανανεώνει την κλασική μορφή του ανθρώπινου σώματος. Αντλεί την έμπνευσή του κατ’ εξοχήν από το γυναικείο σώμα που δεν παύει να μελετά μέχρι το τέλος της ζωής του, παίζοντας με τα υλικά και δημιουργώντας γλυπτά από πέτρα, μπρούντζο και γύψο. Ο Couturier αναζητά την καθαρότητα και την λιτότητα της φόρμας σχεδιάζοντας τα γλυπτά του με απλές γραμμές που εμφυσούν τη δύναμη και το πάθος.