P gallery
sculpture
ANDREAS PAPACHRISTOS , 1937 - 2019
Andreas Papachristos was a Greek sculptor born on November 9, 1937, in Lithia, a mountain village near Kastoria in Western Macedonia. At age 11, he fled Greece during the Greek Civil War, escaping to Hungary with his sister Olga on a train carrying 3,000 Greek children. His father was killed in the war, and his mother remained behind, which profoundly affected him.
Papachristos faced a tough start in Hungary but eventually found his path. At 16, he attended the Second Grade School of Fine and Applied Arts, where his mentors were painter Lázló Miscol and sculptor Joseph Somogy. In 1957, he enrolled in the Academy of Fine Arts in Budapest, studying under sculptor Sándor Mikus until 1962. His career quickly advanced; he became a member of the Art Institute of Hungary in 1962 and joined the Young Artists’ Workshop until 1972.
In 1968, Papachristos joined the Hungarian Artists Union and won a national competition the following year. He then moved to Szentendre, a medieval village near Budapest. Marked by the loss of his father and the separation from his mother, he led a solitary life. Although he reunited with his mother years later in Hungary, their relationship remained strained.
Papachristos’s sculptures often explored themes of maternity and femininity. In the 1970s, he created a series of life-sized Standing Female Figures, depicting young women in simple attire, as if emerging from the earth. These figures often featured naked upper bodies, showcasing their natural beauty, while their lower halves remained embedded in stone or marble. Many of these works were installed in public spaces throughout Hungary.
His sculptures reveal influences from classical art, constructivism, and subtraction, with a strong element of "Greekness." Greece, an idealized and unattainable concept for him due to his forced exile, was a recurring theme in his work. Papachristos believed he descended from Greek sculptors like Fidias, and this nostalgia permeated his art.
By 1983, Papachristos divided his time between Athens, the Greek Islands, and Budapest. In Athens, he worked with Pentelic marble, inspired by the Greek sun, nature, and sea. This period marked his most prolific artistic output, spurred by his wife Isidora’s influence and support. Isidora played a crucial role in organizing his exhibitions in Greece, including retrospectives at the National Gallery in Athens in 1989, the Titanium Gallery in Athens in 1992, and the old Archaeological Museum in Thessaloniki during the 28th Demetria Festival in 1993. These exhibitions significantly raised his profile in Greece.
Architect and urban planner Georgia Zoi described Papachristos as becoming a "Moulder and Creator, almost in the metaphysical sense," for his ability to bring ideas to life by blending the classical past with the modern present. Andreas Papachristos passed away on February 5, 2019, and is remembered as one of the great contemporary Greek sculptors on a European scale.
Ο Ανδρέας Παπαχρίστος ήταν Έλληνας γλύπτης. Γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1937, στη Λιθία, ένα ορεινό χωριό κοντά στην Καστοριά, στη Δυτική Μακεδονία. Στην ηλικία των 11 ετών, δραπέτευσε από την Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του Εμφύλιου Πολέμου, στην Ουγγαρία, μαζί με την αδερφή του, την Όλγα, σε ένα τρένο που μετέφερε 3000 παιδιά Ελλήνων. Ο πατέρας του πέθανε στον πόλεμο, και η μητέρα του παρέμεινε στην Ελλάδα, γεγονός που τον στιγμάτισε.
Στην Ουγγαρία, είχε δύσκολη αρχή λόγω της ξένης γλώσσας. Ωστόσο βρήκε το δρόμο του. Σπουδάζει στη Δευτεροβάθμια Σχολή Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, με καθηγητές το ζωγράφου Lázló Miscol και το γλύπτη Sándor Mikus, έως το 1962. Με την αποφοίτησή του, γίνεται μέλος του Ιδρύματος Τέχνης της Ουγγαρίας και του Εργαστηρίου Νέων Καλλιτεχνών, όπου παραμένει έως το 1972.
Το 1968, ο Παπαχρίστος γίνεται δεκτός στην Ένωση Ούγγρων Καλλιτεχνών. Την επόμενη χρονιά, κερδίζει έναν εθνικό διαγωνισμό και μετακομίζει στο Στέντεντρε, ένα μεσαιωνικό χωριό κοντά στη Βουδαπέστη. Σημαδεμένος από την απώλεια του πατέρα του και τον χωρισμό από τη μητέρα του, ζει μομαχικά. Παρόλο που κάποια χρόνια αργότερα ξανασμίγει με τη μητέρα του στην Ουγγαρία, η σχέση τους δεν επανήλθε ποτέ ολοκληρωτικά.
Τα γλυπτά του Παπαχρίστου διαπραγματεύονται θέματα όπως η μητρότητα και η θηλυκότητα. Τη δεκαετία του 70, δημιουργεί μια σειρά από όρθιες γυναικείες φιγούρες σε φυσικό μέγεθος, απεικονίζοντας νεαρές γυναίκες με απλή ενδυμασία, σαν να αναδύονται από τη γη. Αυτές οι φιγούρες έχουν γυμνό το πάνω μέρος του σώματος τις περισσότερες φορές, επιδεικνύοντας τη φυσική ομορφιά τους, ενώ το κάτω μέρος μένει παγιδευμένο στην πέτρα ή το μάρμαρο. Πολλά από αυτά τα έργα έχουν τοποθετηθεί σε δημόσιους χώρους σε όλη την Ουγγαρία.
Τα γλυπτά του αποκαλύπτουν επιρροές από την κλασική τέχνη, τον κονστρουκτιβισμό, την αφαιρετική τέχνη, καθώς και ισχυρά στοιχεία «ελληνικότητας». Η Ελλάδα, η οποία είναι για εκείνον ένα εξιδανικευμένο και άπιαστο ιδεώδες λόγω της αναγκαστικής του εξορίας, αποτελεί επαναλαμβανόμενο θέμα στη δουλειά του. Άλλωστε, ο ίδιος πιστεύει ότι καταγέται από αρχαίους Έλληνες γλύπτες, όπως ο Φειδίας, και αυτή η νοσταλγία διαπερνά τα γλυπτά του.
Μέχρι το 1983, ο καλλιτέχνης κινείται μεταξύ Αθήνας και Βουδαπέστης. Στην Αθήνα, εμπνέεται από τον ελληνικό ήλιο, τη φύση, και τη θάλασσα, και δουλεύει πάνω στο πεντελικό μάρμαρο. Αυτή η περίοδος είναι η πιο παραγωγική του, έχοντας και την υποστήριξη της συζύγου του, Ισιδώρας. Η Ισιδώρα παίζει σημαντικό ρόλο στην οργάνωση των εκθέσεών του στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των αναδρομικών εκθέσεων στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα το 1989, στην γκαλερί Titanium to 1992, και στο παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια φεστιβάλ Δημήτρια, το 1993. Αυτές οι εκθέσεις συμβάλλουν σημαντικά στο να γίνει γνωστός στην Ελλάδα.
Η Γεωργία Ζώη, αρχιτέκτονας και πολεοδόμος, τον περιγράφει σαν να γίνεται «Πλάστης και Δημιουργός, σχεδόν με τη μεταφυσική έννοια», για την ικανότητά του να δίνει ζωή σε ιδέες, παντρεύοντας το κλασικό παρελθόν με το μοντέρνο παρόν. Ο Ανδρέας Παπαχρίστος απεβίωσε στις 5 Φεβρουαρίου 2019, και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες γλύπτες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.